صلح نوبل یا حرز یمانی

دونالد ترامپ از معدود افرادی است که در طول حیات خود به هر چه خواسته، دست یافته است. ثروتمندی بانفوذ که حالا قدرت امریکا را نیز در رسیدن به خواسته‌های شخصی‌اش به کار می‌گیرد. او در قالب حفظ منافع مردم آمریکا، دوستان و دشمنان را قربانی اهداف خود می‌کند. تفاوت تنها در بریدن با تیغ و پنبه است. دوستان را با پنبه سر می‌برد و دشمنان را با تیغی در غلاف پنبه. چرا که هنوز در پستوی ذهنش یک آرزوی نرسیده دارد. جایزه‌ی صلح نوبل!

این عطش سیری‌ناپذیر او را به هر نمایشی وامی‌دارد. تمام تلاشش این است که خود را یک پدر مهربان و مقدس نشان دهد که دست نوازشش بر سر جهان است. تا آنجا که در زمان انتخاب پاپ، عکسی از خود در لباس رهبر کاتولیک‌ها در شبکه‌ی اجتماعی‌اش منتشر می‌کند. این خودشیفتگی و خود مقدس‌پنداری، برای ما ایرانیان که تجربه‌ی رئیس‌جمهوری با سودای رهبری جهان را از سر گذرانده‌ایم، چندان غریب نیست.

احتمالا اهدای جایزه‌ی صلح نوبل به ترامپ، در نگاه اول، به همان اندازه‌ی اهدای نوبل فیزیک به او مضحک باشد. اما این جایزه، نه فقط برای ترامپ، که موهبتی برای ساکنان زمین باشد؛ «حرز یمانی» برای دفع جنگ و بلا. لباس صلح بر قامت یک شخصیت خودشیفته و بی‌پروا، می‌تواند همچون داروهای تثبیت‌کننده‌ی خلق، عمل کند که رفتارهای تکانشی او را تعدیل و خشونتش را مهار می‌کند. از نظر روانی، برنده‌ی این جایزه معذور است از هر حرکتی که احتمال انگ خشونت بر آن می‌رود. چنان‌که فعالان جسور حقوق‌بشر پس از دریافت صلح نوبل را در بزنگاه‌های حساس به سکوت واداشته است.

این جایزه بیش از آنکه برای ترامپ مفید باشد، برای ساکنان خاورمیانه و به‌ویژه ما که در بیم و هراس از جنگی دوباره به سر می‌بریم، کارساز است. طبق این منطق، اپوزیسیون ایران و نتانیاهو از این اتفاق متضرر و افسرده خواهند شد؛ چرا که سودای سرنگونی نظام حاکم، دور از دسترس‌تر از همیشه به نظر خواهد رسید؛

در سوی دیگر میدان، اروپا و به‌خصوص اوکراین، با نگرانی نظاره‌گر این ماجرا هستند. به نظر می‌رسد ولادیمیر زلنسکی بیش از هر کس دیگری عواقب این جایزه را درک کرده و آن را افساری بر روحیه بی‌پروا و جنگ‌طلبانه‌ی ترامپ می‌داند که می‌تواند کی‌یف و اروپا را در برابر روسیه تنها بگذارد. او این دریافت را هوشمندانه در گفت‌وگو با خبرنگاران چنین بیان کرد: «اگر ترامپ به جهان، و بیش از همه به مردم اوکراین، فرصت آتش‌بس بدهد، او باید نامزد جایزه صلح نوبل شود. ما او را به نمایندگی از اوکراین نامزد خواهیم کرد.»

تا ساعاتی دیگر برنده‌ی صلح نوبل معرفی می‌شود. باید دید داوران نیز از این منطق عمل‌گرایانه پیروی خواهند کرد یا تحت تأثیر لابی قدرتمند ترامپ، جایزه را به او تقدیم می‌کنند. هرچند احتمالا در این میان، عده‌ای به او پیشنهاد دهند که صبور باشد و دریافت این جایزه را به سال‌های بعد، پس از سامان دادن به اوضاع اروپا و خاورمیانه موکول کند.